"Τόσο μεγάλο κακό είναι η κ ε ν ο δ ο ξ ί α" αγιος Ιωάννης Χρυσόστομος

"Ποία δε είναι εκείνα, που μας βλάπτουν; Πολλά και διάφορα, μάλιστα δε το να συγκινούμεθα από την ανθρώπινη δόξα και να μη γνωρίζουμε να περιφρονούμε αυτή. Τούτο λοιπόν γίνεται η αιτία πολλών κακών σε εμάς, και εάν έχουμε κάποιο πνευματικό θυσαυρό, τον αφαιρεί και μας στερεί την ωφέλεια, που προέρχεται από αυτόν. Τι λοιπόν θα μπορούσε να γίνει καταστρεπτικώτερο απο αυτή τη βλάβη, όταν και εκείνα, τα οποία νομίζουμε ότι έχουμε, μας τα εξαφανίζει; Έτσι εκείνος ο Φαρισαίος έγινε μικρότερος από τον τελώνη , επειδή δεν μπόρεσε να συγκρατήσει την γλώσσα του, αλλά επειδή με αυτή, σαν με κάποια μικρή θύρα(πόρτα), εξεστόμισε όλο τον πλούτο του. Τόσο μεγάλο κακό είναι η κ ε ν ο δ ο ξ ί α.

6. Ειπέ μου λοιπόν, για ποιόν λόγο και γιατί συγκινείσαι για τον έπαινο των ανθρώπων; Δεν γνωρίζεις ότι όπως ακριβώς η σκιά, και εάν υπάρχη κάτι, ευτελέστερον απο αυτή, έτσι ο έπαινος απο αυτούς, αφού διασκορπισθεί στον αέρα, εξαφανίζεται; Άλλωστε η φύση των ανθρώπων εύκολα και ανατρέπεται και μεταβάλλεται, και οι ίδιοι τώρα μεν επαινούν, ύστερα όμως επικρίνουν τον ίδιο άνθρωπο. Στην απόφαση όμως του Θεού αυτό δεν μπορεί να γίνει ποτέ. Ας μην είμεθα λοιπόν ανόητοι, ούτε να εξαπατούμε τους εαυτούς μας άσκοπα και μάταια. Διότι και αν κάνουμε κάτι αγαθό, χωρίς να καταγινώμεθα σ'αυτό μόνον για τούτο, για να εκπληρώσουμε δηλαδή την εντολή του Κυρίου μας και να γίνουμε γνώριμοι μόνον σε εκείνον, υπομένουμε τον κόπο άσκοπα, αφού στερούμε απο τους εαυτούς μας τον καρπό, που προέρχεται από εκεί. Διότι εκείνος που κάνει κάτι αγαθό για να επιδιώξει την δόξα απο τους ανθρώπους, ίσως θα μπορέσει να απολαύσει αυτή, ίσως όμως όχι` διότι πολλές φορές αν και κάνει τα πάντα προς τον σκοπό αυτό, δεν θα μπορέσει να επιτύχει αυτή` και είτε λοιπόν επιτύχει , είτε αποτύχει, έχει λάβει εδώ ικανοποιητική αμοιβή και δεν θα λάβει καμμία ανταπόδοση γι' αυτό. Γιατί; Διότι προκαταβολικώς εστέρησε τον τον εαυτό του από την αγάπη του κριτού, επειδή προτίμησε τα παρόντα αγαθά από τα μέλλοντα, και την δόξα των ανθρώπων απο την απόφαση του δικαίου κριτού. Εξάλλου αν γι' αυτό μόνον πράττουμε κάτι πνευματικό, για να αρέσουμε δηλαδή μόνον σ' εκείνο τον άγρυπνο οφθαλμό, ενώπιον του οποίου τα πάντα γυμνά και ολοφάνερα, και ο θυσαυρός μας παραμένει αδαπάνητος και η αμοιβή ακεραία και η αγαθή προσδοκία από εδώ ακόμη μας παρέχει μεγάλη παρηγορία και μαζί με το ότι η αμοιβή εκείνη φυλλάσσεται για εμάς μέσα στο απαραβίαστο θυσαυροφυλάκιο, θα ακολουθήσει και η δόξα απο τους ανθρώπους. Διότι τότε θα ακολουθήσει και η δόξα απο τους ανθρώπους. Διότι τότε απολαμβάνουμε αυτή με αφθονία, όταν την περιφρονούμε, όταν δεν την επιζητούμε, όταν δεν την επιδιώκουμε. Και γιατί απορείς, εάν αυτό γίνεται σ'εκείνους που καταγίνονται με την πνευματική φιλοσοφία, όπου βέβαια και εκείνους που συγκινούνται πολύ για τα πράγματα του κόσμου αυτού, οι περισσότεροι περφρονούν και παραβλέπουν εκείνους, που επιθυμούν να αποκτήσουν τον έπαινο απο τους ανθρώπους...

(Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας, Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Έργα 2, Πατερικαί Εκδόσεις "Γρηγόριος ο Παλαμάς", Ομιλία Ε εις την Γένεσιν, σ.127-131)